ie spodziewałem się, że tak szybko po przygotowaniu kabla Ultra Silver Geoff Merrigan, CEO Tellurium Q zaproponuje kabel sytuujący się w hierarchii tej brytyjskiej firmy jeszcze wyżej. Mówimy bowiem o doskonałym kablu od firmy, która nie jest skora do zmian, nie rzuca się na każdą nowinkę, a swoją reputację oparła na rzetelnym, naukowym podejściu do tematu – chodzi jej przede wszystkim o minimalizację zniekształceń fazowych. Coś musiało się jednak zdarzyć wkrótce po wdrożeniu do produkcji najwyższych Silverów, co sprawiło, że dodano do oferty serię jeszcze wyższą. Jak mówię, musiało być to coś niezwykłego, ponieważ to ruch nietypowy – i jak na firmę, i jak na jej szefa.

Nie dowiemy się jednak – póki co – co to takiego jest. To, że Geoff tak dużo powiedział nam o swojej firmie w tekście przygotowanym przy okazji testu Ultra Silver to i tak wyczyn nad wyczyny – zwykle milczy lub odsyła do materiałów na stronie firmowej, które wiele mówią o filozofii produktu, sposobach dochodzenia do pewnych rozwiązań, jednak już o konkretnych metodach, technikach, materiałach, geometrii itd. – nie ma tam ani słowa. Co najwyżej, że matowane wykończenie wtyków okazało się gorsze od błyszczącego – do przygotowania tego pierwszego stosuje się materiały niekorzystnie wpływające na dźwięk (więcej TUTAJ).

Z listu, który wówczas otrzymaliśmy wynika, że nazwy serii wiązały się z dźwiękiem, jaki w ich ramach otrzymano, a nie z materiałem przewodnika. Oto fragment tej korespondencji:

„Rodzina” Silver, charakteryzuje się brzmieniem zwykle przypisywanym kablom ze srebra. […] Początkowo przygotowaliśmy wtyki całkowicie z czystego srebra i porównaliśmy je z wtykami o różnej grubości srebrzonej warstwy. Okazało się, że wtyki o grubej warstwie srebra zagrały lepiej nie tylko niż posrebrzone cienką warstwą, ale również od srebrnych wtyków. W wyniku eksperymentów ustaliliśmy optymalną grubość warstwy srebra, która gwarantowała najlepszy dźwięk – wybacz, ale nie zdradzę, jak do tego doszliśmy, żeby nie ułatwiać zbytnio pracy naszej konkurencji… Kable z wtykami z czystego srebra brzmiały w cichszy, przytłumiony sposób – przynajmniej w porównaniu z wtykami, które zastosowaliśmy w kablach, które otrzymałeś do testu. To zupełnie inaczej niż by eksperci mogliby oczekiwać.

Jak widać, mamy do czynienia z kablem miedzianym pokrytym grubą warstwą srebra, ze srebrzonymi wtykami. Czym jednak wersja Diamond różni się od Ultra – nie wiadomo.

Referencja – ważne słowo

‘Referencja’ definiowana jest przez Słownik języka polskiego jako ‘opinia udzielana komuś, zwykle komuś kto stara się o nową pracę, informująca o jego kwalifikacjach, pilności i uczciwości’. Dawanie referencji byłoby więc wystawianiem komuś opinii, w zamyśle – chlubnej. Najczęściej w takim kontekście używa się tego pojęcia w technice – referencyjny to godny polecenia, w domyśle: „najlepszy”.
Jest jednak i drugi odcień znaczeniowy tego sformułowania – referencja, a w audio system referencyjny, to coś, do czego odnosimy inne rzeczy, co jest „punktem oparcia”; referencja byłaby więc punktem odniesienia, a system referencyjny – systemem odniesienia.

W audio te dwa określenia, tj. „system referencyjny” i „system odniesienia” są zwykle traktowane jako synonim, bo recenzenci składają swoje systemy audio w taki sposób, aby były one zarazem systemami referencyjnymi. Nic więc dziwnego, że są do nich przywiązani – znają je na wylot i cenią, inaczej by z nich nie korzystali. Porównywane są do nich wszystkie testowane produkty i na tej podstawie charakteryzowane i – co nieuniknione – oceniane.

Z doświadczenia wiem, że różnice te nieco się wyostrza, aby ich rola w brzmieniu była dobrze przez czytelników zrozumiana. Bez przesady, trzeba znać umiar, ale zwykle tak właśnie jest. A co jeśli w porównaniu A/B lub A/B/A, ze znanymi A i B, gdzie A jest produktem odniesienia, a B produktem testowanym, produkt B jest na tyle dobry, że właściwie mógłby być systemie zamiast produktu A? To pytanie z natury filozoficznych, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi.

Dźwięk

Można jednak spróbować określić, czym się te dwa produkty różnią – w moim przypadku, czym różni się Tellurium Q Silver Diamond od używanego przeze mnie jakieś pięć, może sześć lat, kabla Tara Labs Omega Onyx. A różni się w bardzo niewielki sposób, czasem na minus, ale często na plus. To, poza dwoma topowymi kablami Siltecha z serii Double i Triple Crown, pierwszy kabel głośnikowy odsłuchiwany z moim systemem i moimi kablami, który mógłbym wymienić za Tarę i nie tyle nawet, że nie zauważyłbym różnicy, bo ta jest, ale różnica ta nie bolałaby mnie, a pod pewnymi względami by mnie ucieszyła.

Jego brzmienie jest niesamowicie gęste i nasycone. Kierunek na te dwa elementy widoczny był w kablach Tellurium Q od początku, od najtańszego, z jakim miałem do czynienia. Tutaj jednak wychodzi poza ramy „dążenia” i jest realizowany. Czy w pełni – tego nie wiem. Być może firma ta jest w stanie zrobić coś jeszcze lepszego. Nie zapominajmy, że przez długi czas uważała, że powyżej serii Silver nic się lepszego nie da przygotować… Póki co można powiedzieć, że w wyniku ruchu „w głąb” otrzymujemy dźwięk pięknie dociążony, w naturalny sposób, fajny.

W każdym razie – gęstość i pełnia, to rzeczy, które tak mi się podobają w Tarze Labs, a których zwykle mi brakuje w innych kablach. A jeśli już jest, to zwykle za coś – za szybkość, za rozdzielczość, za dynamikę. Jest wiele, nawet bardzo dobrych kabli, które formują piękne źródła pozorne, z fantastyczną barwą. Ale z problemami związanymi z dynamiką i sceną – przybliżając (bo to właśnie robią) dźwięk, spłaszczają bryły i scenę dźwiękową.

A Silver Diamond potrafi i podać namacalny, duży wokal, i pokazać towarzyszącą mu akustykę. Jeśli producent skompresował dźwięk, a więc sztucznie przybliżył przekaz i zmasakrował to, co jest „dalej”, dobry system z tymi kablami ładnie to pokaże. Ale jak inne wyrafinowane produkty pokaże też, dlaczego tak się stało, co producent właściwie chciał zrobić. Innymi słowy zakomunikuje i cel, i użyte do jego osiągnięcia środki. Czyli pokaże wydarzenie muzyczne w jego pełni, nie tylko dźwięk, nie tylko stojącą za nim technikę, ale ich syntezę – muzykę.

Będzie to tym łatwiejsze, że dźwięk kabli Geoffa Merrigana i Colina Wonfora nie dopuszcza do wyostrzenia wysokiej średnicy (góry też, ale to pochodna). To ważne, ponieważ zarazem fantastycznie różnicuje dźwięk i jest bardzo rozdzielczy. Płyty mają swoje własne oblicze, charakter i klimat – nie tylko związany z muzyką, ale i sposobem nagrania, a nawet wydania. A jednak – to otwarte brzmienie. Nie spotkałem się ani przez chwilę z próbą zakrycia czegoś, wygładzenia. Wysoka góra jest perlista i to tam kable Siltecha i Tary Labs pokazują coś jeszcze więcej, jakby aurę, ale różnice są minimalne. Jedynie Tellurium Q u mnie w systemie był pod tym względem tak godnym konkurentem najlepszych kabli głośnikowych, jakie znam.

Balans tonalny nie jest wyraźnie „ustawiony” – wszystko brzmi solidnie i „normalnie”, tj. tak, jak bym sobie tego życzył. Porównując z nim inne kable będzie nam się jednak wydawało, że jego brzmienie jest dociążone – w niewielkim stopniu, ale jednak. Sam przez chwilę tak myślałem i dłuższą chwilę poświeciłem na odsłuchy płyt, w których takie modyfikacje są niepożądane – z nagraniami wokalnymi i fortepianem. Okazuje się, że Silver Diamond niczego nie pogrubia, ani nie dociąża. To, co słyszymy, to gęstość i duża ilość informacji na dole pasma. A wrażenie „dociążenia” bierze się z tego, że inne kable brzmią lżej, nawet – choć naprawdę minimalnie – moja Tara Labs.

Wydarzenia przed nami odbieramy więc jakby były ciut bliżej, nieco „mocniej”. Energia wszystkich podzakresów jest duża, ale wszystko jest doskonale kontrolowane. Dostajemy przekaz, w którym dzieje się bardzo dużo i wszystko ma woje „ramy”, sens. Nadają je nagrania i reszta systemu, ale ma się wrażenie, jakby kable Tellurium Q czuwały nad wszystkim.

Porównanie ich do najlepszych kabli, jakie znam, czyli Tary Labs z serii Omega i Siltecha Triple Crown pokazuje, że Silver Diamond to kabel wybitny. I Tara, i Siltech ukazują więcej informacji o bezpośrednim otoczeniu akustycznym elementów na scenie, o technice gry. To drobne różnice, ale wynikają z ich jeszcze lepszej rozdzielczości. Siltech Triple Crown dodaje do tego coś ekstra, czego nie słyszałem nigdzie indziej – niebywały spokój wewnętrzny i wybitną kulturę. Tara – ciut lepszą dynamikę i rozdzielczość.

Podsumowanie

Traktowany jako osobny „byt”, jeśli uwolnimy go przez chwilę od porównań, kabel głośnikowy Silver Diamond zachwyci każdego rasowego melomana, spowoduje wypieki na policzkach każdego zaciekłego tropiciela dobrego brzmienia. W jego dźwięku jest wszystko, czego można od wysokiej klasy kabla wymagać. Ma gęste, nasycone brzmienie, jest rozdzielczy i selektywny, a ponadto fantastycznie pokazuje dół pasma. Scena dźwiękowa jest bardzo głęboka i płyty nagrane w ten sposób, aby dźwięk nas otaczał – jak Waters i Kortez – brzmią z nim spektakularnie. Jak na firmę o „technicznym” profilu, która drogie produkty traktuje z podejrzliwością, to kabel cud, który nie powinien się zdarzyć. A jednak – jest. RED Fingerprint.

Kable Tellurium Q są sztywne – wymusza to ich budowa. Ponieważ mamy do czynienia z konstrukcją typu „Ósemka”, czyli dwoma grubymi żyłami rozdzielonymi płatem dielektryka, zginanie możliwe jest tak naprawdę tylko w jednej płaszczyźnie. W razie konieczności znacznie łatwiej więc kabel skręcić.

Silver Diamond wygląda bardzo solidnie. Obleczono go czarną siateczką – to klasyka – a miejsca zakończenia, gdzie wychodzą tylko dwie żyły, zamknięto aluminiowymi, grawerowanymi „zworami”. Kable wyposażane są w mocne, solidne wtyki bananowe, z mechanizmem zakręcającym, który rozszerza pin włożony do gniazda – wtyki są srebrzone. Dostępna jest też wersja ze srebrzonymi widłami. kabel ma budowę wewnętrznie bi-wire, ale można go zamówić w wersji z pojedynczymi parami końcówek – kable są wówczas łączone po dwa biegi.

Opakowanie jest eleganckie, to gruba, lakierowana tektura, ale nie ma nic wspólnego z ceną kabli. pełni rolę utylitarna, a nie podnoszącą wartość produktu. Wraz z kablami otrzymujemy płytę CD służącą do wygrzewania systemu – zarówno na samym początku.