iedawne spotkanie Krakowskiego Towarzystwa Sonicznego, w czasie którego Raveen Bawa, szef eksportu dCS-a, prezentował nam system Vivaldi tej firmy było dla nas objawieniem. Przede wszystkim ze względu na wynik porównania tego szczytowego osiągnięcia cyfrowej reprodukcji dźwięku z innym topowym odtwarzaczem płyt, Lektorem Grand SE krakowskiej firmy Ancient Audio, (czytaj TUTAJ). Oto po raz pierwszy usłyszeliśmy odtwarzacz grający wyraźnie lepiej niż „duży” Lektor. A słyszeliśmy naprawdę wiele – włączając w to topowe gramofony (czytaj TUTAJ) i magnetofony szpulowe (czytaj TUTAJ).
Cud, jakim było powstanie tak wyrafinowanego urządzenia, jak Lektor Grand, w kraju niemającym tradycji high endowych nieodmiennie mnie zadziwia. To nie powinno się udać. A jednak. Jego powstanie, jak również pojawienie się tańszego, choć nie tak wiele gorszego Lektora AIR V-edition, z którego korzystam na co dzień, możliwe było dzięki kombinacji kilku czynników: jest człowiek, który wie co nieco o cyfrze, jest też inny człowiek, który co nieco słyszy i są wreszcie ludzie tę dwójkę dopingujący. Całość działa jak samokorygujący się mechanizm. Jestem pewien, że porażka w starciu z tytanem z Wielkiej Brytanii to tylko kolejny etap w dążeniu do absolutu panów z Krakowa.

W tym procesie twórczym ważne były dwie składowe: próba prześcignięcia najlepszych urządzeń konkurencji oraz chęć powtórzenia wydarzenia na żywo. Innymi słowy takie ukształtowanie brzmienia odtwarzacza, aby na jego wyjściu otrzymać sygnał jak najwierniej powtarzający to, co znamy z sytuacji koncertowych. Obydwa założenia wymagają intensywnego treningu, polegającego na eksponowaniu się na dźwięk – zarówno innych urządzeń, jak i grających bez amplifikacji instrumentów.
Jest jednak przestrzeń, w której te dwa światy się spotykają. Pamiętają państwo Jürgena Straussmana? Jeśli nie, to zachęcam do lektury (czytaj TUTAJ). Pianista, elektronik, programista, grający w domu zarówno na fortepianie Steinwaya, jak i na jednym z dwóch egzemplarzy (różnych) organów Hammond B3. Ma więc w domu, do porównań, zarówno dźwięk instrumentu akustycznego, jak i najwybitniejszą chyba próbę stworzenia instrumentu elektrycznego, który mógłby zastąpić fortepian. Dźwięk pierwszego wzmacniany jest pasywnie, drugiego aktywnie, reprodukowany przez głośniki Lesliego.

Jest jednak grupa instrumentów, w których mamy do czynienia z połączeniem tych dwóch metod. Wśród nich – pianina (fortepiany) elektryczne. Jestem pewien, że każdy coś takiego widział, chociażby w telewizji, w czasie koncertów – zwykle używa się wówczas pianin firmy Yamaha. Taki instrument wygląda jak pomniejszona wersja fortepianu – ma klawiaturę i pudło rezonansowe, a nad nim klapę. Pod nią nie ma jednak – w tej wersji, o której mówię – strun i młoteczków, a głośniki. Najprostsze pianina elektryczne w ogóle tej części nie posiadają i sygnał pobiera się z nich w formie elektrycznej z wyjść, jak z każdego innego źródła, np. odtwarzacza CD. O ich brzmieniu w równej mierze decyduje jakość instrumentu, jak i jakość toru wzmacniającego. W pianinach elektrycznych z pudłem rezonansowym obydwa te elementy znajdują się pod jednym „dachem”, a ich dźwięk ma w jak największym stopniu przypominać dźwięk instrumentu w pełni akustycznego.
A na tym, tj. na takim ukształtowaniu dźwięku, aby odbiorca miał wrażenie uczestnictwa w prawdziwym koncercie, przywołany na początku, Jarek Waszczyszyn zna się, jak mało kto. Kiedy więc poproszono go o zaprojektowanie i wykonanie modułu wzmacniającego dla wyrafinowanego pianina elektrycznego, nie wahał się ani chwili. Tak to sobie przynajmniej wyobrażam. Przy pracy nad tym projektem zmierzyć się musiał z kilkoma problemami, wśród których najważniejszy dotyczył takiego doboru głośników, aby z małej membrany dało się uzyskać pełnopasmowy, możliwie najmniej podbarwiony dźwięk. W wyniku eksperymentów dobrał kilka różnych przetworników oraz opracował w pełni analogowy system wzmacniaczy i korekcyjny, dopasowane do konkretnych głośników. Stąd do powstania samodzielnych, aktywnych systemów głośnikowych był tylko krok.

Tak narodziły się, testowane przez nas w zeszłym roku, kolumienki Studio Oslo (czytaj TUTAJ). Wyposażone w pojedynczy, szerokopasmowy przetwornik Dayton Audio RS100-4, napędzany wzmacniaczem scalonym Philips TDA8566Q, generowały duży, przestrzenny dźwięk o bardzo dobrze ustawionych akcentach. Niczego mi w nim nie brakowało, a kolumienki wyglądały po prostu uroczo.
W tym samym czasie, co Studio Oslo, na warsztacie były jednak i inne konstrukcje, z których Jarek wybrał do realizacji projekt nazwany Master Oslo. Sugerująca powiązania ze studiem masteringowym nazwa nie jest przypadkowa. Jak pokazały doświadczenia z modelem Oslo, wielu użytkowników – a to najlepiej sprzedający się produkt w historii Ancient Audio – używa ich w swoich domowych studiach nagraniowych i masteringowych, jak również podczas sesji wyjazdowych. Dźwięk tych kolumn okazał się na tyle wierny, w tym sensie, że na tyle przypominał dźwięk instrumentów granych na żywo, iż z fajnego, choć drogiego gadżetu przeznaczonego do współpracy z PC, stał się pełnoprawnym narzędziem dla profesjonalistów.
Zastosowany w nim przetwornik jest nieco większy niż wcześniej (100 mm vs 115 mm), a analogowy „procesor” korygujący jego błędy jeszcze lepiej dopracowany. No i wzmacniacz jest niemal dwa razy mocniejszy (30 W vs 50 W). Kolumny wciąż są jednak maleńkie i nadal wyglądają uroczo. Ponieważ wylot bas-refleksu umieszczono w nich na dolnej ściance, trzeba było wyposażyć je w zintegrowane cokoły z ściśle ustaloną odległością od wylotu BR. Dla wygody dodano także wejścia XLR, chociaż sygnał wzmacniany jest w postaci niezbalansowanej.

W opcji dostępne są też opcjonalne standy o wysokości nieco ponad 400 mm. Po co? Kolumny przeznaczone są do postawienia na biurku/stole, po dwóch stronach ekranu komputera. Odchylone są do tyłu tak, aby skierowane były bezpośrednio na uszy szczęśliwego posiadacza. Wielu użytkowników traktuje je jak pełnoprawny system odsłuchowy, zabierając je do domków letniskowych, a także na dłuższe wakacje, wraz z iPodem/iPadem. Niektórzy zaś słuchają ich w ten sposób w domu, zamiast klasycznych kolumn i wzmacniacza. Dla tych pierwszych powstał ladnie wykonany przez firmę Barczak Cases kejs „podróżny” (dostępny w opcji, za opłatą), dla tych drugich opcjonalne, niewysokie standy.

Kilka prostych słów…
JAROMIR WASZCZYSZYN | Ancient Audio - właściciel

Dwa lata temu rozpocząłem pracę nad niewielkimi, dobrze grającymi kolumnami. Pierwszy model, Studio Oslo, okazał się strzałem w dziesiątkę. Do komputera, do telewizora, do telefonu komórkowego - to było to. W ubiegłym roku była to podstawowa produkcja firmy. Studio Oslo miały być w założeniu niewielkimi kolumienkami do odsłuchu z małej odległości, najlepiej stojąc na biurku. Ich potencjał okazał się znacznie większy, zwłaszcza po dodaniu subwoofera. W roli pełnopasmowego systemu też wypadły przyzwoicie. Rekordem jest chyba salon jednego z klientów, połączony z kuchnią (w sumie 60 m2), nagłaśniany tym zestawem. Wielu klientów i dziennikarzy dopytywało się więc o większą wersję. Jak zwykle, takie inspiracje czekały tylko na odpowiednią okazję.
Pierwszą z nich był test producenta obudów z bambusa. Bambus kojarzył mi się dotychczas z wędką i pierwszymi samolotami - czymś lekkim i delikatnym. Tymczasem prasowany bambus jest bardzo twardy, sztywny i ładny. Ponieważ jest to wielowarstwowa klejonka, zmiany wilgotności znosi znakomicie (to zmora produktów z pełnego drewna). Testem były obudowy do przyszłej, większej kolumny. Z biciem serca oglądałem pierwszy egzemplarz.


Nawiązujący do słynnych monitorów z lat 50. wygląd kolumn był zniewalający - ale z dwóch metrów. Z bliska był dramat: niedoróbki jak w pracy ucznia ZDZ po pierwszym semestrze. O dokładności świadczy najlepiej różnica szerokości frontu i tylnej ścianki.




Otrzymałem kilka obudów , w różnych wersjach technologicznych. Niestety, wszystkie do niczego.
Co prawda znajomi pocieszali mnie, że trafiłem na wyjątkowo rzetelnego dostawcę - zwykle próbki są perfekcyjne, a potem przypływa kontener śmieci. Jakoś jednak przekonać się nie dałem. Projekt trafił na półkę, mimo bardzo dobrego dźwięku i niskich kosztów produkcji (jedna obudowa tylko 3,75 $...).
Kolejną inspiracją był zupełnie inny produkt. Od wielu lat trwają próby skonstruowania fortepianu cyfrowego o dźwięku imitującym instrument akustyczny. Pomimo olbrzymich środków na to wyłożonych, brzmienie cyfrowych imitacji jest mdłe, plastikowe, ubogie. Dlatego poszukiwania trwają. Jeden z producentów zainteresował się moimi projektami aktywnych kolumn i zapytał o możliwość zastosowania czegoś podobnego jako nagłośnienia takiego fortepianu. Rzecz miała szansę na powodzenie, albowiem brzmienie jego modułów generujących dźwięk jego fortepianów (sample + synteza) jest naprawdę niezłe. Studio Oslo do takiego celu wymagały wsparcia subwooferem, który dość komplikował obudowę instrumentu. Potrzebne były więc dwie kolumny, ale mocniejsze. Rozwiązaniem był większy głośnik szerokopasmowy.


Finalny test został wykonany niedaleko Włoch. W sali o powierzchni 100 m2 do dyspozycji mieliśmy trzy fortepiany koncertowe, kilka pianin oraz zestaw cyfrowy. Ze względu na poufność projektu nie mogę zdradzić ani producentów, ani zaprezentować fotografii. Najważniejszym był rezultat. We wszystkich przypadkach pianista preferował akustyczny instrument. Fortepian gra całym pudłem, pełna imitacja takiego złożonego akustycznie układu jest na razie niemożliwa. Natomiast słuchając z odległości rzędu 5-9 m, wszyscy preferowali instrument cyfrowy - miał ciekawszą, bardziej zróżnicowaną barwę. No i dynamikę - znacznie lepszą niż fortepian akustyczny średniej klasy. Nie był to dźwięk klasy Steinway model D czy Fazioli F 308, ale chyba najlepszy jaki słyszeliśmy z „cyfrówki”. Projekt jest rozwijany, a ponieważ ma być to najlepszy z możliwych fortepianów cyfrowych, na ostateczną wersję muszą państwo poczekać.
Dźwięk fortepianu to najwyższe wymagania dotyczące rozdzielczości, neutralności i dynamiki w całym paśmie. W zasadzie kolumny spełniające te kryteria byłyby znakomite do odtwarzania muzyki. Ale fortepian ma niewielką energię w zakresie najwyższych składowych, co charakteryzowało też i sam przetwornik. Owszem, dzięki większej membranie, magnesowi i cewce generował znacznie więcej energii niż Studio Oslo. Wciąż ograniczeniem były jednak wysokie tony. Stąd konieczne było zbudowanie wersji zmodyfikowanej specjalnie pod kątem moich potrzeb. W tym celu „przetestowałem” kolejną firmę z Chin. Nie było żadnego kręcenia nosem na moje wymagania, szybki czas dostawy czy ilość liczoną w setkach sztuk, a nie kontenerach. Tym razem jakość była bez zarzutu - w końcu w tej fabryce wytwarzane są przetworniki słynnej angielskiej marki...

Oczywiście, trzeba było poświęcić rok na dopracowanie nowego procesora sygnałowego, obudowy, wzmacniacza. Ten ostatni ma moc 2 x 50 W, co pozwala na maksymalny poziom dźwięku o 6 dB wyższy niż ze Studio Oslo. Nowy procesor sygnałowy w połączeniu z celulozową membraną może oddać więcej przestrzeni i detali, niż metalowy stożek Daytona.
Od nowa zaprojektowana została również obudowa wraz z podstawką. Rozwiązała ona problem, na który wielu użytkowników Studio Oslo się skarżyło – małą stabilność kolumn. W poprzednim modelu zdarzało się, że ciężkie kable plus chwila nieuwagi przewracały lekkie kolumienki. Nowa koncepcja obudowy jest zdecydowanie bardziej stabilna.
Na koniec została nazwa. Większy model, z mocniejszym basem i większą skalą dźwięku może być użyty do masteringu nagrań w niewielkich studiach nagraniowych. Stąd nazwa MASTER OSLO. JW

Płyty użyte do odsłuchu (wybór)

---

Płyty CD

• Black Sabbath, 13, Vertigo/Universal Music LLC (Japan) UICN-1034/5, 2 x SHM-CD (2013).
• Deep Purple, The Audio Fidelity Collection, Warner Bros./Audio Fidelity AFZB 019, “Limited Edition No. 0878”, 4 x gold-CD (1970, 1971, 1972, 1973/2013).
• Glen Gould, Bach: The Goldberg Variations, Sony BMG Music/Sony Classical/Zenph Studios 9703350-2, “Zenph Re-Performance”, SACD/CD (2007).
• John Coltrane Quartet, Ballads, Impulse!/Universal Music LLC (Japan) UCCU-40001, Platinum SHM-CD (2013).
• Oscar Peterson, Unmistakable, Sony Music/Zenph Studios 951702, “Zenph Re-Performance”, CD (2011).
• Perfect, Live, Savitor/Polskie Radio PRCD 1656, CD (1983/2013).
• Piotr Anderszewski, Piotr Anderszewski at Carnegie Hall, Virgin Classic 267291 2, 2 x CD (2009); recenzja TUTAJ.
• Tangerine Dream, Phaedra, Virgin/EMI Music Japan VJCP-68867, CD (1974/2004).

Pliki hi-res

• Charlie Haden & Antonio Forcione, Heartplay, Naim Label, 24/96 FLAC, źródło: NaimLabel.
• Dead Can Dance, Anastasis, [PIAS] Entertainment Group, PIASR311CDX, "Special Edition Hardbound Box Set", CD+USB drive 24/44,1 WAV (2012); recenzja TUTAJ.
• Depeche Mode, Delta Machine, Columbia Records/Sony Music Japan SICP-3783-4, FLAC 24/44,1, źródło: HDTracks (2013); recenzja TUTAJ.
• Miles Davis, Kind of Blue, Columbia/Legacy/Sony Music Entertainment, FLAC 24/192, mono i stereo [źródło: HDTracks] (1959/2013).

Japońskie wersje płyt dostępne na

Jeżeli są państwo po lekturze testu modelu Studio Oslo wiecie, że podstawowym kryterium w takim przypadku jest wybór odpowiedniej metodologii. Master Oslo, podobnie jak poprzednik, to niewielkie, rasowe kolumny do odsłuchu w bliskim polu. Oznacza to, że w idealnym przypadku łącząca je linia powinna być w odległości 1 m od słuchacza. Tak były przetestowane w pierwszej kolejności. Za źródło posłużyły mi komputer PC oraz dwa przenośne odtwarzacze plików. Komputer to mój sprawdzony laptop HP Pavilion dv7 z Win8, 8 GB RAM, 128 SSD + 500 HDD, z odtwarzaczem JPLAY/foobar2000. Sygnał wypuszczany był przez USB do zewnętrznego przetwornika D/A. Poprzednio był to Hegel HD11, tym razem użyłem modelu SUPER, testowanego przez mnie pierwotnie dla „EnjoyTheMusic.com” (polska wersja TUTAJ). Także mój podstawowy odtwarzacz plików był nowszy – model HM-901, z kablem Chord iChord mini-jack/2 x RCA.
Idąc jednak tropem wskazanym przez Jarka, odsłuchałem kolumny w klasycznym ustawieniu, tj. na podstawkach, podłączone do wyjścia odtwarzacza Ancient Audio Lektor AIR V-Edition. Ten odsłuch stanowił punkt odniesienia dla odsłuchów przy stole. W obydwu przypadkach okazało się, że istotnym elementem jest jak najlepsze odsprzęgnięcie kolumn od podłoża. Można to zrobić w różny sposób, ja wybrałem najlepszy (moim zdaniem): postawiłem je na platformach antywibracyjnych Acoustic Revive TB-38H.

Odsłuch w polu półbliskim, w podobnym ustawieniu, jak z klasycznymi kolumnami, wyjaśniło w znacznej mierze tendencję o której mówił Jarek. Brzmienie Master Oslo jest absorbujące, a dźwięk duży. Większy niż sporej części klasycznych monitorów. Szczególnie z materiałem, który powinien sprawić im najwięcej problemów – z mocnym rockiem. Child in Time Deep Purple, cudownie zremasterowane przez Audio Fidelity poruszyło powietrze mocniej niż mogłem się tego spodziewać. Znając możliwości Studio Oslo miałem na uwadze, że to kolumny inne niż zwykłe aktywne mini-monitory. Nawet to doświadczenie pozostawiło jednak – jak widać – miejsce na zaskoczenie, na zwrócenie uwagi na coś, co wydawało się już przeze mnie „opanowane”. Gitary były duże, a perkusja dynamiczna. Szczególnie dobrze zabrzmiały blachy perkusji. Cały przekaz miał odpowiedni wolumen i pokazywany był dość blisko miejsca odsłuchowego, jednak to na czystość i intensywność blach zwróciłem uwagę w pierwszym rzędzie. Było to o tyle niespodziewane, że przecież mówimy o całkiem sporym głośniku szerokopasmowym, w którym góra powinna być dość wyraźnie osłabiona, albo – jeśli producent jakimiś sztuczkami postarał się o jej obecność – podbarwiona wąskopasmowymi rezonansami. Tutaj zapewne również występują, ale poniżej mojego progu wykrywania przekłamań. Ten zależy od danego produktu i w tym przypadku nic go nawet nie musnęło. Być może dlatego, że nasycenie przekazu, jego gęstość wymuszały uwagę, domagały się jej. Bez natarczywości, nie mówimy o konturowym, ani jasnym dźwięku, a swoją naturalnością. Ta była bowiem nadspodziewana.

Impulsem do powstania Master Oslo był projekt związany z elektrycznym pianinem. W tego typu przedsięwzięciach chodzi o to, aby dźwięk był maksymalnie zbliżony do dźwięku prawdziwego fortepianu. Duże pudło rezonansowe i kilka, pracujących wspólnie głośników to dobry wstęp. Jeśli są wykorzystane we właściwy sposób, efekty mogą być bardzo satysfakcjonujące. Nie miejmy jednak złudzeń – pojedynczy głośnik w małej obudowie nie zrobi tego samego, co kilka w dużej. Przesłuchane pod tym kątem płyty Piotra Anderszewskiego z recitalem w Carnegie Hall, jak również dwa, fantastyczne projekty firmy Zenph – z ode-granymi mechanicznie, na fortepianie Bösendorfer Imperial (z mechaniką Stahnke Engineering 2), nagraniami Glena Goulda oraz Oscara Petersona – precyzyjnie pokazały, co trzeba było poświęcić i co udało się zachować.
To z fortepianem usłyszałem, że ostatecznie to nie jest bardzo duży dźwięk. A także, że jest nieco nosowy. Im dłużej słuchałem, tym lepiej rozumiałem też, dlaczego mogą to być rzeczy do opanowania, do zapomnienia. Ale też, wraz ze zbliżaniem się do linii łączącej głośniki, siedząc wreszcie w polu bliskim coraz wyraźniej widziałem, że ja bym tak nie mógł. Słuchając Master Oslo tak, jak zostały pomyślane znika bowiem i nosowość, i lekkość dźwięku, a przybywa masy. Barwa robi się ciekawsza, plany bardziej plastyczne. Tak słuchane były też dalece bardziej rozdzielcze i selektywne.

„Master” w ich nazwie tłumaczył się wówczas dość łatwo. Kolumn słuchało się niezwykle komfortowo. Jak dużych słuchawek, bez problemów z tym związanych. Tj. z realistyczną przestrzenią i gęstą, naturalną barwą. Ale to rozdzielczość powiązana z selektywnością przekonywała do nich najbardziej. Obydwie płyty Zenpha, o których mówiłem, zostały zarejestrowane równocześnie na dwa sposoby – klasyczną, wielomikrofonową techniką oraz binauralnie, przy użyciu „sztucznej głowy” Neumanna KU-100. To nie tylko różne podejście do przestrzeni, ale kompletnie inne – tak się wydaje – wykonania. Binauralne jest bardziej zdystansowane, z barwą nastawioną na środek pasma, zaś klasyczne jest dynamiczne, bardzo wyraziste, bliskie. I jeszcze jedno – „głowa” ustawiona była w miejscu, gdzie zwykle siedzi muzyk, „słyszała” więc prawą rękę po prawej stronie, zaś pozostałe mikrofony ustawione zostały od strony pudła rezonansowego, prawa ręka jest więc zarejestrowana po lewej stronie, z perspektywy słuchacza. To naprawdę różne wykonania, choć zarejestrowane w tym samym czasie i miejscu. Słucham ich zresztą najczęściej jedno po drugim.
Jarkowe monitorki, mimo że niewielkie, z pojedynczym, tanim głośnikiem, bez problemu te różnice ukazały, włożyły w odpowiedni kontekst i podały w możliwie przyjazny sposób, dla każdego z nich inny. Nie wyrównywały brzmienia, nie udawały, że to ta sama kreacja. To, co zaskakiwało przy Deep Purple, tj. mocna, dźwięczna góra tutaj było dostrzegalne tylko na specjalne życzenie, jeśli tego szukałem. Zupełnie inaczej góra zachowywała się przy klasycznych nagraniach i inaczej przy binauralnych. Nigdy nie była jednak czymś osobnym, samodzielnym; zawsze w „służbie” środka pasma i dołu. Tak dobre różnicowanie to świetny wstęp do realistycznego oddania nagrań, podstawa w świecie wysokiej klasy audio. Jeśli przy tym mamy równie dobrą, równą barwę – jest idealnie.

Przy niedużej odległości od kolumn bas był bowiem bardzo fajny. Jego rozdzielczość była wystarczająca, ale nie równała się z tym, co pokazują większe monitory zasilone dobrym wzmacniaczem, np. Castle Richmond Anniversary z Clones Audio i25. Mogło się wydawać, że to podobny dźwięk, jednak konsystencja dołu, oddech, z jakim został pokazany w większym systemie były po prostu lepsze.
Co nie znaczy, że Master Oslo się tym samym poddał. Jarek miał bowiem w ręku potężne, choć niebezpieczne narzędzie: analogowy „procesor”, czyli aktywny układ linearyzujący, za pomocą którego mógł odpowiednio „dostroić” brzmienie systemu wzmacniacz-głośnik. Słuchając go nie zastanawiamy się, gdzie jest to, czy tamto. Dostajemy konkretny, skończony przekaz. Daleki oczywiście od tego, co pokazują systemy high-endowe. Ale też na tyle atrakcyjny, żeby przeszedł przez nasz audiofilski, wyćwiczony „system odpornościowy” i wszedł bezpośrednio do naszego wnętrza, transportując niczym nieskażoną muzykę.

Podsumowanie

Nie rozbijałem tym razem części poświęconej odsłuchowi na poszczególne źródła. Wysokiej klasy odtwarzacz CD zagra bowiem na tyle lepiej, że nie będziemy potem chcieli słuchać niczego innego. Jeśli jednak pozostaniemy w realnym świecie, wówczas komputer będzie najlepszym wyjściem. Odtwarzacze plików, zarówno iPod Classic 160 GB, jak i HiFiMAN HM-901 zagrały fajnie, ale bez takich emocji, jak nagrania z PC. I nie tak czysto. A czystość jest tym, co mi się w Master Oslo podobało szczególnie, zaraz po gęstości i spójności. Brak zwrotnicy i pojedynczy głośnik w takich aplikacjach mają niesamowitą przewagę nad wszystkim innym. Maleńkie, zgrabne, dobrze wyposażone – Master Oslo są najlepszym systemem aktywnym głośników, przeznaczonym do dotwarzania w środowisku komputerowym, jaki znam. Doskonale pamiętam brzmienie małych monitorów masteringowych, np. Yamahy, z różnych studiów i nawet nie ma czego porównywać – tam to był dźwięk „robiony”, a tu jest „reprodukowany”. To kolosalna różnica.

Kolumny Master Oslo wyglądają podobnie jak poprzednik, model Studio Oslo. Przynajmniej na pierwszy rzut oka. Niedoskonałości wykonania znane już poprzednio pozostały. Jak: kabel łączący obydwie kolumny, wyszarpany przez Jarka z lampki ogrodowej (jestem tego na 99,9% pewien), brak grawerunków, opisów gniazd i gałek. Drugi rzut oka ujawnia jednak drobne różnice, które powodują, że nowe kolumny wyglądają po prostu ładniej, lżej, pomimo że są nieco większe.
To kolumny aktywne z pojedynczym głośnikiem szerokopasmowym, czyli bez zwrotnicy. Moduł ze wzmacniaczem i aktywnym układem korygującym niedoskonałości przetwornika i obudowy znalazł się w jednej z kolumn, na której ściance przedniej mamy gałkę siły głosu oraz czerwoną diodę LED wskazującą włączenie zasilania. Kolumny są pochylone do tyłu, aby przetworniki były pod odpowiednim kątem względem słuchającego, kiedy stoją od niego w niewielkiej odległości. To istotne, ponieważ tylko wtedy pasmo będzie wyrównane, a góra nie zostanie obcięta. Duże przetworniki mają bowiem ten feler, że wraz ze zwiększaniem się częstotliwości zawężają wiązkę emitowanych fali. Przy kilku kHz jest już na tyle wąska, że każde odchylenie się od osi głośnika powoduje odczuwalne obcięcie góry pasma. Kolumny wyposażono w zintegrowane z nimi podstaweczki (cokoły), od których oddzielają je dystanse (pochodzące z tego samego ogródka, co kabel). Pomaga to w utrzymaniu stałej odległości. To ważne, ponieważ bas-refleks został umieszczony na tylnej ściance. Opcjonalnie można zakupić dedykowane im małe podstawki, o wysokości ok. 40 cm i ustawić je tak, jak klasyczne kolumny. Koszt podstawek u Jarka: 800 zł za parę.

Opis przyłączy znajdziemy na karteczce podklejonej pod jednym z cokołów. Okazuje się, że mamy trzy stereofoniczne wejścia – dwa na gniazdach RCA i jedno na XLR – oraz dwa wyjścia – jedno wysokopoziomowe z sygnałem dla drugiej kolumny i jedno monofoniczne niskopoziomowe dla opcjonalnego subwoofera. Działanie systemu kolumny + subwoofer można było sprawdzić w czasie wystawy Audio Show 2013. Aktywny subwoofer Sub Oslo kosztuje 2999 zł. Wejścia RCA różnią się między sobą czułością – do górnego możemy podłączyć źródła o niższym napięciu wyjściowym, np. odtwarzacze plików, smartfony TV i inne, a do dolnego klasyczne źródła, z napięciem znamionowym 2 V, jak CD. Taki sam sygnał dostarczamy do wejść XLR. Nie widzę nigdzie przełącznika wejść, najwyraźniej więc, wszystkie są jednocześnie aktywne. Dwie gałki służą do regulacji wysokich i niskich tonów. W odsłuchu w polu bliskim nie korzystałem z nich, natomiast w półbliskim dodałem trochę basu.
Na tylnej ściance jest też średniej wielości radiator. Służy do chłodzenia stereofonicznego układu scalonego TDA8947J – końcówki mocy. Tę wlutowano do niewielkiej płytki drukowanej, na której są też pozostałe układy. Większość z nich zalano gumowatą substancją, tłumiącą ich wibracje, ale jednocześnie utrudniającą ich rozpoznanie. Widać tylko, że potencjometry to tanie otwarte konstrukcje. Ładne są natomiast elementy bierne – precyzyjne oporniki i polipropylenowe kondensatory.

Głośnik o średnicy fi 115 mm, celulozowej membranie i wytłaczanym koszu pochodzi z jednej z chińskich fabryk, zaopatrującej pół audiofilskiego świata. Został on umieszczony w obudowie z płyty MDF wzmocnionej w środku pionową przegrodą. Przy głośniku widać niewielką ilość sztucznej wełny. Rura bas-refleksu wykonana jest z tektury. Wykończenie standardowe to: okleina z naturalnego hebanu, czarny wysoki połysk lub biały wysoki połysk. Dostępne są też wykończenia na zamówienie: dowolny kolor z palety RAL, dowolny legalnie dostępny fornir, czarny strukturalny (odporny na uderzenia) w dopłacie od 300 zł.
Kolumny zasilane są z zewnętrznego uniwersalnego zasilacza. W przeciwieństwie do niemal wszystkich innych, ten ma ładną, aluminiową obudowę. Doskonale znam jej kształt – tak wyglądają urządzenia firmy iFi (czytaj TUTAJ). Przynajmniej wiadomo, gdzie Brytyjczycy zlecają produkcję swoich urządzeń.

Kolumny można zamówić w świetnej skrzyni transportowej z aluminium, sklejki i bakelitu. Koszt: 800 zł.

Master Oslo bardzo mi się spodobały. Mogę już powiedzieć, że zostanie przygotowana ich specjalna wyjątkowa wersja na 10-lecie „High Fidelity”. Przygotowujemy bowiem specjalny konkurs dla czytelników, w którym będzie można wygrać dziesięć produktów polskich firm, przygotowanych specjalnie z tej okazji. Szykują się fantastyczne, jednostkowe (każdy zostanie wykonany w jednym egzemplarzu!) urządzenia, które będą niesamowitą pamiątką.
Już teraz, poza Ancient Audio, swój akces potwierdziły firmy: Franz Audio Accessories (akcesoria antywibracyjne), Abyssound (przedwzmacniacz liniowy), Ad Fontes (pierwszy egzemplarz gramofonu z serii „Szczeniak”) i Linear Audio Research, który przygotuje wzmacniacz hybrydowy – pierwszy, specjalny egzemplarz będzie dla nas! Kolejni już wkrótce mają dać znać, co przygotują.

Proszę się nie rozłączać – informacje na temat konkursu podawane będą w kolejnych wstępniakach. 10-lecie „High Fidelity” będziemy świętowali 1 maja.